İran, Ukrayna uçağını 'yanlışlıkla' düşürdüğünü itiraf etti, mağdurlar adalet istiyor

Emir Ali Hacızade ise uçağın Cruise füzesi sanılarak düşürüldüğünü söyledi.

İran, Ukrayna uçağını 'yanlışlıkla' düşürdüğünü itiraf etti, mağdurlar adalet istiyor

İran, Ukrayna Havayolları'na ait uçağı 'yanlışlıkla' düşürdüğünü itiraf etti. İran Genelkurmayı, uçağın 'askeri bir noktaya yaklaşan saldırgan bir uçak olarak algılandığını ve insani bir hata sonucu füzeyle vurulduğunu' açıkladı. Devrim Muhafızları Komutanı Emir Ali Hacızade ise uçağın Cruise füzesi sanılarak düşürüldüğünü söyledi.

İran Cumhurbaşkanı Ruhani 'bunun affedilmez bir hata' olduğunu söylerken Dışişleri Bakanı Zarif özür diledi. Ruhani ile telefon görüşmesi yapan Ukrayna cumhurbaşkanı Zelenski ise "Sorumlular hesap vermeli" çağrısını yaptı. Uçakta 63 vatandaşını kaybeden Kanada'nın Başbakanı Justin Trudeau ile de telefonda konuşan Ruhani, olayla ilgili soruşturmanın derinleştirileceği sözünü verdi.

Ukrayna Havayolları'na ait PS752 sefer sayılı uçak, İran'ın Kasım Süleymani suikastı nedeniyle Irak'taki ABD üslerine misilleme yaptığı Çarşamba gecesi Tahran'daki İmam Hüseyni Havaalanı'ndan havalandıktan kısa bir süre sonra düşmüştü.

Uçaktaki 176 yolcu hayatını kaybederken uçağın düşüş nedeniyle ilgili Tahran ve Batı ülkelerinden farklı açıklamalar gelmişti.

En başta uçağın füzeyle düşürülmüş olabileceğine işaret eden açıklamaları reddeden İran, Cumartesi günü uçağı düşürdüğünü kabul etti.

@bbcturkce tarafından yapılan Twitter paylaşımı: İran Devrim Muhafızları Komutanı Hacızade  Sistem, Ukrayna uçağını Cruise füzesi olarak algıladı ve bir kişinin aceleci hareketi yüzünden bu facia yaşandı Fotoğrafın Telif Hakkı @bbcturkce@BBCTURKCE

İlk açıklama İran Genelkurmay Başkanlığı'ndan geldi.

Genelkurmay uçağın 'yanlışlıkla insani bir hatayla düşürüldüğünü' açıklarken Devrim Muhafızları Komutanı Emir Ali Hacızade, hava savunma sisteminin yolcu uçağını 'Cruise füzesi olarak algıladığını ve uçağın bu yüzden vurulduğunu' söyledi.

Olay sırasında iletişim hatlarında sorun yaşandığını savunan Hacızade, "Sistemin hedefi vurmak için 10 saniyesi vardı. Operatör bu sürede yanlış bir karar verdi ve uçak vuruldu. Tek bir kişinin aceleci hareketiyle uçak düşürüldü" dedi.

Hazıcade tüm sorumluluğu üstlendiklerini açıklarken, "Olayı duyunca ölmeyi diledim" diye konuştu.

Images of the flight data recorder being shown by Ali Abedzadeh on 10 January carried by Iranian state TV (Iran Press/ Handout)

"Saldırgan uçak olarak algılandı"

Genelkurmay'ın uçağın düşürülüşüyle ilgili yaptığı yazılı açıklamada ise uçağın İmam Hüseyni Havaalanı'ndan kalkış yaptıktan sonra havada dönüşü sırasında 'hassas askeri bir üsse yaklaşan saldırgan bir uçak' olarak algılandığını ve 'insani hata nedeniyle kasıtsız olarak' hedef alındığını savunuldu.

@HassanRouhani tarafından yapılan Twitter paylaşımı: Armed Forces’ internal investigation has concluded that regrettably missiles fired due to human error caused the horrific crash of the Ukrainian plane & death of 176 innocent people.Investigations continue to identify & prosecute this great tragedy & unforgivable mistake. #PS752Fotoğrafın Telif Hakkı @HassanRouhani@HASSANROUHANİ

Açıklamada, İran'ın Irak'taki iki ABD üssüne düzenlediği füze saldırılarının ardından ABD uçaklarının İran hava sahasına yakın noktalarda uçuşlarının yoğunlaştırdığı, stratejik noktaların vurulabileceği ihtimaline karşı İran hava savunma sistemlerinin hassas seviyelerde alarma geçirildiği ifade edildi.

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise Genelkurmay'ın açıklaması sonrası Twitter hesabından, "Bu, kolay kolay bir kenara atılacak mesele değildir. Facianın nedeni ve failleriyle ilgili soruşturma sürmeli ve bu affedilemez hatanın sorumluları hakkında yasal işlem yapılmalıdır." çağrısını yaptı.

İran

Zelenski: Sorumlular cezalandırılmalı

PS752 sefer sayılı uçaktaki yolculardan 82'si İran, 63'ü Kanada,11'i Ukrayna, 10'u İsveç, 4'ü Afganistan, 3'ü İngiltere, 3'ü Almanya vatandaşıydı.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif de uçakta hayatını kaybedenlerin yakınlarından özür dilerken Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, "İran'dan sorumluların açık ve şeffaf bir şekilde yargılanmasını, ölenlerin yakınlarına tazminat ödenmesini ve resmi özür bekliyoruz" açıklamasını yaptı.

İran

Trudeau: Bu ulusal bir trajedi

Kanada'nın Başbakanı Justin Trudeau ise ölenlerin yakınlarının adaletin yerine gelmesini beklediğini belirtip, "Bu ulusal bir trajedi. Tüm Kanada yasta" açıklamasını yaptı.

Trudeau, "İran uçağı düşürdüğünü kabul etti. Şu an odaklandığımız şey, hayatını kaybedenlerin aileleri ve sevdikleri için adalet, sorumluların hesp vermesi ve şeffaflık." ifadelerini kullandı.

Fransa Savunma Bakanı Florence Parly ise olayla ilgili 'tartışmalar ve müzakerelere yer verilmesinin önemli olduğu'nu söyledi. Parly, "Bu dramatik olaylar silsilesinden gereken dersleri çıkarmalıyız ve gerilimi düşürmeliyiz" çağrısı yaptı.

Benzer bir açıklama da Almanya Savunma Bakanı Heiko Maas'tan geldi. Maas da "İran'ın olaya açıklık getirmesi önemli. Şimdi Tahran bu acı faciadan doğru çıkarımları yapmalı ve bunun bir daha yaşanmaması için gereken önlemleri almalı" dedi.

Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı ise Avrupalı havayolu şirketlerine yaptığı 'İran hava sahasından uzak durun' uyarısının süresini bir sonraki bildiriye uzattı.

Yolcu uçağının füzeyle vurulması ilk kez yaşanmıyor. 1988'de bir İran yolcu uçağı ABD savaş gemisinden fırlatılan füzeyle düşürülmüş, uçaktaki 290 kişi hayatını kaybetmişti.

2014 yılında da Ukrayna'daki iç savaş sırasında Malezya yolcu uçağı Rus yapımı bir füzeyle vurulmuştu. Uçaktaki 298 kişi ölmüştü.

 

BBC TÜRKÇE