Kovid-19 pandemisi sebebiyle uygulanan seyahat kısıtlamalarının bir nebze de olsa aşılması için "The World Through a Lens" (Bir Mercekten Dünya) adlı yazı dizisi hazırlayan New York Times, son olarak her yıl düzenlenen Selçuk Efes Deve Güreşleri Festivali'ni konu aldı.

28 Haziran'da yayımlanan yazıda, İstanbul'da yaşayan Bradley Secker adlı foto muhabirinin 2017'de katıldığı etkinlikte çektiği çarpıcı fotoğraflara ve izlenimlerine yer verildi.

Festivalin duyuları alt üst ettiğini söyleyen Secker, "Arenanın çevresindeki tezgahlarda sucuklar cızırdıyordu. Yaşlı adamlar bira veya rakı yudumlayıp arka arkaya sigara tüttürüyordu. Gevezelik ediliyordu, etraf deve tüyü ve dışkısı kokuyordu" dedi.

Develerin eyerlerine genellikle kendilerinin ve sahiplerinin ya da eğitmenlerinin isimleri yazılıyor (New York Times)

Foto muhabiri deve güreşine olan ilginin cumhuriyetin ilk yıllarında azaldığını, 1980'lerde tekrar arttığını ve topluluğun hâlâ "canlı ve rekabetçi" olduğunu söyledi:

Festival modern Türkiye'de bir tür kendini ifade etme alanı haline geldi. Kumda savaşan develerin yanı sıra etkinlik sosyalleşme, dedikodu ve alkol tüketme görevi görüyor.

2017'de katılım düşük olsa da seyirci sayısı 20 bini bulabiliyor (New York Times)

İstanbul'daki arkadaşlarının deve güreşini yağlı güreşe benzettiğini ve bu etkinliğe sadece turistlerin ilgi duyduğunu söylediğini aktaran Secker, "Ancak şaşırtıcı bir şekilde seyircilerin hemen hemen hepsi Türk'tü" dedi.

Foto muhabiri festivalde tek ve çift hörgüçlü develerin melezlenmesiyle elde edilen tülü devesinin güreştiğini söyledi.

Yılmaz Bıçak devesini güreşe hazırlıyor (New York Times)

Yazıda eğitmenlerin hayvanlara çok önem verdiği, pek çoğunun geceleri onları korumak için ahırda develerle birlikte uyuduğu yazıldı:

Güreşte bir deve rakibinin çığlık atmasını sağlayınca, geri püskürtünce veya düşürünce zafere ulaşıyor. Eğitmenler, iki tarafın da yaralanmaması için hayvanların yanı başında duruyor. Her maç 15 dakika sürüyor ve sağlıklarının korunması için develer günde bir kez güreşiyor.

Erkek develer, alana girmeden önce dişi bir deveye yaklaştırılıyor ancak temasa izin verilmiyor. Eğitmenler, bunun erkek develere ekstra güç sağladığını düşünüyor.

Ödüllü develerin değeri 800 bin TL’yi geçiyor (New York Times)​​​​​​​

Geleneğe göre güreşi kazanan taraf Türk halısıyla ödüllendiriliyor. Yasadışı olsa da seyircilerin kendi arasında alkolüne veya parasına bahis oynadığını kaydeden foto muhabiri, yazısını şöyle bitirdi:

Develer festivalin sonunda büyük kamyonlara yükleniyor ve bir sonraki yarışmaya hazırlanmak için Ege'deki ya da daha uzaklardaki evlerine götürülüyor.

Independent Türkçe, New York Times

Derleyen: Uğurcan Yıldız