Raporun yoksulluk ile ilgili analizlerine geçmeden önce DB’nin Türkiye ekonomisinin 2020 yılında yüzde 3.8 daralmasını beklediğini hatırlatalım. Böylelikle milli gelir 661 milyar dolara, kişi başına gelir ise 7 bin 924 dolara gerilemiş olacak.

Öncelikle raporda tekstil ve hazır giyim, gıda, ağırlama, dericilik, tarım, ulaşım ve inşaat sektöründe çalışanların salgının yarattığı şok karşısında daha kırılgan hale geldiği vurgulanıyor. Uzaktan çalışmaya elverişli bilgi ve iletişim teknolojileri, finans, sağlık gibi iş kollarının istihdamın ancak yüzde 10’unu kapsadığı söyleniyor. Böyle işlerin yüksek eğitim düzeyi, dijital beceriler ve internet altyapısı gerektirdiği de belirtiliyor.

Yeni yoksulların önemli kısmı geçmişte emek piyasasına katılmış bulunduğu için etkili politikalarla istihdama kazandırılmaları olanaklı görülüyor. Ancak bu topluluğun yüzde 49.9’u kayıt dışı istihdam edilmiş. Yeni yoksulların yarısı hizmetler, yüzde 32’si ise inşaat sektörüne mensup.

Yoksulluk oranının yüzde 11.4 ile sınırlandırılabilmesi için en önemli etmen kısa çalışma ödeneğinin uzatılması gibi görünüyor. Çünkü bu kalemin finansal maliyeti 51.2 milyar TL olarak verilmiş. Aile Bakanlığı verilerine göre 1 Ağustos itibarıyla kısa çalışma ödeneğinden 16.5, nakdi ücret desteğinden ise 2.8 milyar lira ödeme yapılmıştı. DB’nin öngördüğü bütçe ancak bu programların 2020 sonuna kadar uzatılmasıyla harcanabilir.

MİLLİ GAZETE