Her seçim dönemi olduğu gibi bu süreçte de gündeme genel konulardan biri yine genel af. 

ÖHD Eş Genel Başkanı Serhat Çakmak: Genel affın ceza infaz kurumlarında bulunan tüm mahpusları kapsaması gerekirken böyle af kanunları getirildiğinde sadece adli suçlulara getirilip politik suçlara yönelik düzenleme yapılmıyor.

Oya Baydar: Çıkartacakları genel af, genel af adı altında daha önce yapıldığı gibi kader mahkumu dedikleri gerçekten suçlu olan kişilere yönelik olacaktır. Buna karşı siyasi tutukluları kapsamayacak.

Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevfikevleri Genel Müdürlüğü’nün verilerine göre 1 Ocak 2023 tarihi itibariyle cezaevlerinde 298 bin 975’i hükümlü, 42 bin 522’si tutuklu olmak üzere 341 bin 497 kişi bulunuyor.

14 Mayıs seçimlere kısa bir süre kala yine genel af tartışmaları konuşuluyor. Geçtiğimiz günlerde iktidara yakınlığıyla bilinen Cem Küçük, bir televizyon programında AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın genel af çıkarabileceğini iddia etti.

Küçük, “Tayyip Bey seçimi bıçak sırtında gördüğü için bu ekonomiyi vaat ediyor. Yarın cezaevi mahkumlarıyla ilgili bir şey gelebilir, sabah böyle bir haber aldık, kesin değil ‘Konuşuluyor’ dendi” ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, ise 11 Nisan’da katıldığı, Kanal D- CNN Türk ortak yayınında Edirne Cezaevi’nde bulunan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’la ilgili seçimin kritik olmasının nedenlerinden birinin, milli güvenlik olup olmadığının sorulması üzerine, şu yanıtı verdi:

Milli güvenlik noktasında dediklerinize katılıyorum. Çünkü ne diyorlar, terörist başını bırakacaklarmış, Selo’yu bırakacaklarmış. Bu ülke bir hukuk devleti. FETÖ’nün içerideki uzantılarını bırakacaklarmış, KHK’dan suçları olanlar bırakılacakmış. Bu hukuk devletinin hukukiliği nerede? Bunu nasıl diyebilirsin? O zaman demekki her gücü eline alan bütün cezaevlerinin kapılarını açtım, açıyorum. Herkes serbest.

Erdoğan’ın açıklamasından ardından, bir genel af çıkarılacaksa bu affın kapsamının neler olacağı tartışması gündemde yer etmeye başladı.

‘Erdoğan af çıkarmayı bir seçim kozu olarak kullanacak’

Yazar Oya Baydar ise geçtiğimiz günlerde T24’te yayınlanan köşe yazısında, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın af çıkarmayı bir seçim kozu olarak kullanabileceğini belirterek, şunlara dikkat çekti:

Geçmişte af vaadinin: uyuşturucu tacirlerini, çocuk istismarcılarını, kadına şiddet, hatta cinayet faillerini, on binlerce insanın ölümüne neden olan müteahhitleri, rüşvetçileri, soyguncuları, vurguncuları, mafyaları, çeteleri, suça bulaşmış cemaat-tarikat erbabını, vb. kapsayacağını yazmıştım.

‘Siyasi tutukluları kapsamayacak’ 

Gazete Karınca’ya konuşan Oya Baydar, “Çıkartacakları genel af, genel af adı altında daha önce yapıldığı gibi kader mahkumu dedikleri gerçekten suçlu olan kişilere yönelik olacaktır. Buna karşı siyasi tutukluları kapsamayacak. Öncelikle muhalefetin bunun için önlem alması gerekecek. Bir siyasi af olmadığı müddetçe kimse demokrasiden söz etmemeli” değerlendirmesinde bulundu.

‘Asıl sorun af durumunun bir siyasi malzeme haline getirilmesi’

Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Eş Genel Başkanı Avukat Serhat Çakmak, “Olası affa dair öncelikle şunu belirtmekte fayda var her ne kadar adı genel af diye lanse edilse de bir takım suçlardan hükümlü olanları sadece kapsayacaktır. Af tartışmalarında asıl sorun, af durumunun bir siyasi malzeme haline getirilmesi”  diye konuştu.

Türkiye’deki ceza infaz sistemini de eleştiren Çakmak, şunları söyledi:

Türkiye’deki ceza infaz sistemi topyekûn değiştirilmesi gereken bir sistem. Bahsettiğimiz şey bir ceza mantığı ve bunun amacı bireyin topluma daha faydalı ve entegre bir şekilde dönmesi. Ama Türkiye’deki cezaevlerindeki amaç, kişiyi bir yere kapatmak. Bu durum zaten kişinin sorgulama yapmasının önünde ciddi bir engel oluşturuyor ve ceza infaz sisteminin amacının doğru kurulmadığını gösteriyor. Af konusuna buradan yaklaşmak gerekir.

Geçmiş dönemlerde çıkarılan afları da hatırlatan Çakmak, “Olası bir af yasası çıkarılsa bile geçmişte olduğu gibi kısa süre sonra hapishaneler yine dolacaktır” dedi. Çözüme dair de Çakmak, şunları dile getirdi:

Asıl mesele genel af mantığından ziyade daha sistematik bir değişimin yapılması. Yapılması gereken, doğrudan hapsetme üzerinden değil, bireyin topluma daha iyi adapte olabileceği, sorgulayabileceği, suçtan uzaklaşabileceği modern bir infaz sistemi getirmek olmalıdır.

‘Tamamen seçime yönelik bir af olacaktır’

Çakmak, genel af denilen yasanın tüm o yapı içerisindeki bireyleri kapsadığını belirterek, şunları aktardı:

Genel affın, ceza infaz kurumlarında bulunan tüm mahpusları kapsaması gerekirken böyle af kanunları getirildiğinde sadece adli suçlulara getirilip politik suçlara yönelik düzenleme yapılmıyor. Burada da asıl amacın adli suçlara yönelik bir af getirmek olacağını düşünüyorum. Bu durum kavramın doğasına aykırı. Anayasada, ceza infaz kanunda belirlenmiş olan eşitlik ilkesi kanununa da aykırı bir durum. Olası af yasasına buradan baktığımızda bir düzenleme gelse bile gerek hukuki yönüyle gerek eşitlik ilkesine aykırı olması sebebiyle kamunun beklentisini karşılayabilecek potansiyelde bir af olmayacaktır.

Tamamen seçime yönelik bir af olacağından ötürü toplumdaki karşılığı da sadece adli suçlar üzerinden olacaktır. Karşılığını bulması bu yasal girişimin, hakkaniyetli ve doğru bir değişim olacağı anlamına gelmez.

‘Tüm aflar için kanun çıkarmak gerekir’

Meclis’in tatile girdiğini hatırlatan Avukat Serhat Çakmak, şöyle devam etti:

Üstelik böyle bir affı ilan etmek için Meclis’i olağan üstü toplantıya çağırılması ve bu toplantıda ‘nitelikli çoğunluk’ ile karar alınması gerekecektir.

Ama bu saatten sonra çok mantıklı ve hukuki şeyler beklemek çok zor. Bir gece bir cumhurbaşkanlığı kararnamesi çıkartarak bu affı bile yapabilir. Oysa tüm aflar ancak kanunla olabilir. Ama sırf bir Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle seçimde sıkışmışlığını giderebilmek adına böyle bir af yasası çıkarsa şaşırmayacağız.

https://gazetekarinca.com/bir-secim-malzemesi-genel-af-siyasi-tutuklulari-kapsamayacak/