'Çözüm masada' uzlaşması
KULEBA: ANTALYA FORMATINDA BİR GÖRÜŞMEYE DAHA HAZIRIZ
'Çözüm masada' uzlaşması
Antalya zirvesinden bütün dünyanın istediği ateşkes kararı çıkmadı ama her iki tarafın da “diplomasi tek çare” yaklaşımında buluşması barış ümidini artırdı. Kiev’in beklenmeyen ölçüdeki direnişi ve ağır yaptırımlar karşısında ‘savaş makinesi’ yavaşlayan Moskova’nın dili değişti. Lavrov “Müzakerenin yerini alacak hiçbir şey olmadığı anlaşıldı” dedi. Putin-Zelenskiy zirvesine kapı aralandı.
Dünyanın gözü önünde insanlık trajedisi sürerken Antalya Diplomasi Forumu, Ukrayna ile Rusya arasındaki en üst düzey temasa vesile oldu. Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun katılımıyla mevkidaşları Lavrov ve Kuleba bir araya geldi. Üçlü zirvede müzakereye devam etme yönünde mutabık kalındığına vurgu yapıldı. Lavrov “Müzakerinin yerini alacak hiçbir şey yok” dedi. Çözüme yönelik her girişimi destekleyeceklerini belirtti.
KULEBA: ANTALYA FORMATINDA BİR GÖRÜŞMEYE DAHA HAZIRIZ
Ukrayna Dışişleri Bakanı Kuleba ise 24 saatlik ateşkes konusunda sonuç alınamadığını ancak Antalya formatında bir görüşmeye daha açık olduklarını kaydetti. Çavuşoğlu da “Diplomasinin işletilmesi ve barışın tesisi için çabamız devam edecek” paylaşımı yaptı. Kritik masaya ilişkin Kremlin’den yapılan açıklamada da Ukrayna heyetinin Putin-Zelenskiy zirvesi için teklifte bulunduğu vurgulandı. “Görüşme yolu açılabilir” denildi.
Savaşta iki hafta geride kalırken Rusya ve Ukrayna arasındaki üst düzey ilk temas Türkiye’de gerçekleşti. Antalya zirvesinden ateşkes kararı çıkmadı ancak taraflar diplomasi vurgusu yaptı. Moskova, Ukrayna’nın Putin-Zelenskiy zirvesi teklifine kapıyı kapatmadı. Çavuşoğlu “Umutlar arttı” dedi.
Türkiye’nin arabuluculuğu ile Antalya Diplomasi Forumu marjında Rusya-Ukrayna-Türkiye üçlü dışişleri bakanları toplantısı düzenlendi. 15 günün geride kaldığı Rusya-Ukrayna savaşındaki ilk üst düzey zirve olan Antalya’dan ateşkes kararı çıkmadı ancak Rusya ve Ukrayna Dışişleri bakanları diplomasi vurgusu yaptı. Ukrayna’nın ulusal güvenliğine tehdit oluşturduğunu ve ‘soykırım suçu işlediğini’ iddia eden Moskova, 24 Şubat’ta işgal girişimini başlatmıştı. İki milyon sivilin ülkesini terk etmesine, yüzlercesinin ölümüne yol açan saldırılar sonucu Belarus’ta üç kez bir araya gelen iki ülke, Ankara’nın girişimlerine olumlu yanıt verdi. Batı’nın sert ekonomik yaptırımları ve sahada yoğun bir direnişle karşılaşan Moskova; Kırım’ın Rus toprağı, ayrılıkçı Donetsk ve Lugansk’ın da bağımsız birer devlet olarak tanınmasını talep ederken Kiev yönetimi NATO üyeliğine dönük ısrarında yumuşama sinyali verdi ancak toprak bütünlüğünün müzakere edilmeyeceğini vurguladı. Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitri Kuleba, Antalya zirvesi öncesinde görüşmelerde beklentisinin sınırlı olduğunu söyledi. Konuklarını karşılayan Çavuşoğlu, iki bakanla önce ayrı ayrı görüşmeler gerçekleştirdi. Ardından üçlü formatta başlayan görüşme 90 dakika sürdü. Lavrov ve Kuleba aynı anda farklı noktalarda kameraların karşısına geçti, konuk bakanların açıklamaları tamamlanınca bu kez Çavuşoğlu soruları yanıtladı.
Çavuşoğlu da zirve sonrası “Temennimiz bölgemizde barışın yeniden tesis edilmesi” paylaşımı yaptı, ardından soruları yanıtladı. Çavuşoğlu, Putin ve Zelenskiy arasında görüşme gerçekleştirilmesinin de gündeme geldiğini söyledi, Ukrayna tarafının Türkiye’den garantör olma talebini yinelediğini belirtti. “Bu toplantı başlangıç, mucize beklenmemeli” mesajı veren Çavuşoğlu “Sorunların diplomasi yoluyla çözülmesi gerektiğini savunuyoruz. İki taraf da Türkiye’nin toplantıda bulunmasını özellikle istediler. Bu toplantının devam etmesini isteriz ama iki taraf karar verirse devam ettirmeye yine aynı ortamı Türkiye’de sunmak isteriz. Bu toplantının da liderler düzeyinde gerçekleştirilmesi gündeme geldi. Ukrayna tarafı, Sayın Zelenski’nin böyle bir toplantıya hazır olduğunu, Sayın Lavrov da Sayın Putin’in prensip olarak karşı olmadığını söyledi. Tarafların siyasi olarak bir araya gelmesi ve bundan sonra liderler düzeyindeki bir görüşmeye de prensip olarak karşı olmamaları, hatta Ukrayna’nın net bir şekilde hazır olması, gelecekte bu tür üst düzeydeki toplantıların gerçekleşebileceği yönündeki umudumuzu artırdı” ifadelerini kullandı. Öte yandan zirve devam ederken, Kremlin Sarayı’ndan yapılan açıklamada da “Türkiye’deki toplantıda Ukrayna tarafı Putin ve Zelenskiy görüşmesini teklif etti. Görüşmenin yolu açılabilir” denildi.
ERDOĞAN'IN ATEŞKES DİPLOMASİSİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 24 Şubat’ta başlayan Rusya-Ukrayna savaşında ateşkesin sağlanması, sivillerin tahliyesi ve barışın tesisi için yürüttüğü diplomatik çalışmalarını sürdürüyor. Kovid’i atlatmasının ardından Afrika ve BAE’ye giden Erdoğan önceki gün İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ile görüştü. Erdoğan dün de Çankaya’da Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’le çalışma yemeğinde bir araya geldi. Çankaya Köşkü’ndeki yemekte savaşın sona erdirilmesi için atılabilecek adımların yanı sıra çatışmanın bölgesel etkileri ele alındı. Aliyev’i Esenboğa Havalimanı’nda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in karşılaması dikkat çekti. Erdoğan ardından 18.30’da ABD Başkanı Joe Biden ile telefonda görüştü. Zirvede Rusya-Ukrayna savaşı ele alındı. Erdoğan, bugün ise Antalya Diplomasi Forumu’na katılacak. Forumdaki gündem de savaşı sona erdirmek için yapılacak çalışmalar olacak. Erdoğan’ın temasları, 13 Mart Pazar günü İstanbul’da konuk edeceği Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve 14 Mart’ta günü Ankara’ya resmi ziyarette bulunacak Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile devam edecek.
24 Şubat’ta başlayan savaşta Erdoğan, ilk olarak Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile telefonda görüşmüştü. Zelenskiy ile ikinci görüşme 26 Şubat, üçüncü görüşme ise 4 Mart’ta yapıldı. Cumhurbaşkanı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 6 Mart’ta telefonda görüştü. Erdoğan 16 günlük süreçte Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Kurbankulu Berdimuhammedov ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, Belarus’un Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, Hollanda Başbakanı Mark Rutte, Avusturya Cumhurbaşkanı Alexander Van der Bellen, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda, Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Moldova Cumhurbaşkanı Maia Sandu, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Charles Michel ile de telefonda görüştü. Öte yandan Erdoğan, Ankara’da konuk ettiği Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ve İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile savaşa ve etkilerine dair fikir alış verişi yaptı.
KARAR